Τι είναι η κύστη κόκκυγα και πως δημιουργείται;
Η Κύστη Κόκκυγα ή τριχοφωλεϊκό συρίγγιο, αποτελεί μία από τις συνηθισμένες παθήσεις. Αναπτύσσεται στον υποδόριο ιστό της ιεροκοκκυγικής περιοχής, και θεωρείται ότι δημιουργείται από τη διείσδυση τριχών μέσα στο δέρμα.
Η πάθηση αυτή είναι συχνότερη στους άνδρες ασθενείς ενώ ηλικία παρουσιάζεται συνηθέστερα σε ηλικίες 15-40 ετών.
Κατά καιρούς έχουν συσχετιστεί αιτιολογικά διάφορες καταστάσεις, όπως η δράση διαφόρων ορμονών, η έντονη τριχοφυία, η μηχανική τριβή των παρακείμενων ιστών και η φλεγμονή. Άλλοι παράγοντες οι οποίοι είναι δυνατό να σχετίζονται με την εμφάνιση της νόσου είναι η ασχολία, το οικογενειακό περιβάλλον και η παχυσαρκία.
Πως καταλαβαίνουμε την κύστη κόκκυγα;
Τα συμπτώματα ποικίλλουν και μπορεί να είναι από μία απλή μικρή διόγκωση της περιοχής μέχρι μία μεγάλη επώδυνη φλεγμονώδη μάζα, με ερυθρότητα, οίδημα και εκροή πύου. Συχνά παρατηρούνται υγρά τα οποία μπορεί να είναι διαυγή, θολά ή αιματηρά. Όταν η φλεγμονή εξελιχθεί και η νόσος μείνει χωρία αντιμετώπιση, τότε η περιοχή γίνεται έντονα ερυθρή, διογκώνεται, γίνεται σκληρή και οιδηματώδης, ενώ συχνά εκρέει πύον το οποίο είναι εξαιρετικά δύσοσμο. Σε ορισμένους ασθενείς με βαριά φλεγμονή η οποία μένει χωρίς αντιμετώπιση ή εξελίσσεται ταχέως μπορεί να παρουσιαστούν και γενικά συμπτώματα όπως πυρετός, κακουχία και ναυτία.
Πως εμφανίζεται η κύστη κόκκυγα;
Η νόσος μπορεί να εμφανιστεί αρχικά σαν ένα επεισόδιο μικροαποστήματος το οποίοι μπορεί να παρέλθει είτε μετά από διάνοιξη είτε μετά από απλή διάνοιξη και παροχέτευση η οποία μπορεί να γίνει αυτόματα (από μόνη της δηλαδή) είτε χειρουργικά. Εφόσον όμως δεν υπάρξει οριστική αφαίρεση της κύστης τότε η νόσος μπορεί αν υποτροπιάσει ή να δημιουργηθεί συρίγγιο με το οποίο η κοιλότητα συνδέεται πλέον με το δέρμα με αποτέλεσμα συχνά να παρατηρείται εκροή υγρού. Σε ορισμένους πάλι ασθενείς αναπτύσσονται υποτροπιάζουσες φλεγμονές. Η χρόνια νόσος προκαλεί επεισόδια οιδήματος, διόγκωσης, πόνου και εκροής πύου. Η χειρουργική επέμβαση σχεδόν πάντοτε αποτελεί την μοναδική θεραπεία.
Πως θεραπεύεταιη κύστη κόκκυγα;
Η θεραπεία εξαρτάται από την κλινική εικόνα της νόσου, αλλά και τις προτιμήσεις του ασθενούς. Το απόστημα στην οξεία του φάση συνήθως αντιμετωπίζεται με διάνοιξη και παροχέτευση του πύου.
Στη συνέχεια η κύστη κόκκυγα πρέπει να αφαιρείται χειρουργικά με ολόκληρο το τοίχωμα, το περιεχόμενο και μαζί με τους συνοδούς πόρους και τα συρίγγια ούτως ώστε να μειωθεί η πιθανότητα υποτροπής.
Η χειρουργική επέμβαση γίνεται με γενική ή προτιμότερα με τοπική αναισθησία σε εξωτερικό ιατρείο ή day-clinic. Το είδος της αναισθησίας εξαρτάται από τη βαρύτητα της νόσου και την προτίμηση και τη γενική κατάσταση του ασθενούς.
Η επέμβαση μπορεί να γίνει χειρουργικά με την ανοικτή, την κλειστή ή την ημίκλειστη τεχνική. Στην ανοικτή το τραύμα αφίεται ανοικτό να κλείσει κατά δεύτερο σκοπό. Για το λόγο αυτό απαιτούνται καθημερινές αλλαγές για περίπου 20-30 ημέρες. Παρά το γεγονός ότι η μέθοδος αυτή εμπεριέχει μία μικρή ταλαιπωρία για τον ασθενή παρουσιάζει το πλεονέκτημα ότι έχει το μικρότερο ποσοστό υποτροπής. Στην ημίκλειστη μέθοδο τα χείλη του τραύματος συμπλησιάζονται ώστε να μειωθεί το τραύμα που θα κλείσει κατά δεύτερο σκοπό, ώστε να χρειαστούν λιγότερες αλλαγές. Τέλος στην κλειστή μέθοδο το τραύμα συγκλείεται σε πρώτο χρόνο με ειδικό τρόπο συρραφής. Η μέθοδος αυτή διασφαλίζει την ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς αλλά παρουσιάζει υψηλότερο ποσοστό υποτροπής.
Μπορεί να γίνει με ανώδυνο τρόπο;
Σύγχρονες μέθοδοι: Τελευταία έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται στην χειρουργική αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγα το Laser CO2 και οι ραδιοσυχνότητες (RF, radiofrequency), με καλά αποτελέσματα αν και δεν υπάρχει πολύ μακρά εμπειρία. Τα αποτελέσματα της κάθε μεθόδου εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από την εμπειρία του χειρουργού, την ποιότητα της μετεγχειρητικής φροντίδας, και τις τοπικές συνθήκες προεγχειρητικά και μετεγχειρητικά. Πρόσφατα έχει αναπτυχθεί μία πρωτοποριακή τεχνική βασισμένη σε laser τελευταίας γενιάς με πραγματικά πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα. Αυτή είναι η τεχνική FiLaC.
Επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις υποτροπής της κύστης κόκκυγα κατά την επανεπέμβαση ανευρίσκονται τρίχες εκ νέου στο τραύμα, αλλά και επειδή η συχνότητα υποτροπής και επανεπέμβασης είναι μεγαλύτερη στους ασθενείς με έντονη τριχοφυϊα αμέσως μετά την οριστική επούλωση του τραύματος προχωρούμε σε αποτρίχωση της περιοχής και σε οδηγίες φροντίδας.
Θεραπεία της κύστης κόκκυγα με τη χρήση laser χωρίς τομή
Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την ανάπτυξη της νέας γενιάς χειρουργικών lasers κατέστη δυνατή η ελάχιστα επεμβατική, ανώδυνη και αναίμακτη αντιμετώπιση των περιεδρικών συρριγίων και της κύστης κόκκυγα, η οποία όπως προαναφέρθηκε θεωρείται και αυτή είδος συριγγίου. Έτσι μπορούμε πλέον να μιλάμε για οριστική θεραπεία της κύστης κόκκυγα και των υποτροπών αυτής, με μία εντελώς καινούργια ελάχιστα παρεμβατική μέθοδο, η οποία πραγματοποιείται με τη χρήση laser.
Με τη χρήση του laser επιτυγχάνεται με φωτοθερμική διαδικασία και χωρίς αφαίρεση (κόψιμο) ιστού την επιτυχή αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγα, αφού αφαιρεθούν οι τρίχες που περιέχονται στην κύστη. Ο καθαρισμός είναι σχετικά απλή διαδικασία και σε ελάχιστες μόνο περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί ενδοσκοπικός έλεγχος με πολύ λεπτή κάμερα για τη διασφάλιση της καθαρότητας της κύστης.
Για την τεχνική χρησιμοποιείται ένα εξελιγμένο τελευταίας γενιάς χειρουργικό μήκους κύματος 98nm ή 1470nm σε συνδυασμό με ειδικές ίνες εκπομπής της ενέργειας. Ο ειδικός σχεδιασμός των ινών αυτών επιτρέπει και διασφαλίζει την ομοιόμορφη και ασφαλή εφαρμογή της ακτινοβολίας στο εσωτερικό της κύστεως, κυκλοτερώς αφού επιτρέπει τη διάχυση της δέσμης του λέιζερ σε 360ο. Η εφαρμογή της ακτινοβολίας στο εσωτερικό της κύστης έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή του τοιχώματος, το οποίο ρικνώνεται και ουλοποιείται, χωρίς αιμορραγία, πόνο και χωρίς την ανάγκη αλλαγών.
Πλεονεκτήματα της θεραπείας με laser
- Eίναι απλή και σύντομη (διαρκεί 5-10 λεπτά).
- Μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία ή ακόμη και χωρίς.
- Είναι αναίμακτη και εντελώς ανώδυνη προσφέροντας άμεσο και οριστικό κλινικό αποτέλεσμα (με βάση τα υπάρχοντα έως σήμερα δεδομένα).
- Δεν απαιτείται νοσηλεία και μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και σε επίπεδο ιατρείου, εφόσον είναι επαρκώς οργανωμένο.
- Δεν υπάρχει τραύμα ούτε ράμματα.
- Δεν απαιτούνται επώδυνες χειρουργικές αλλαγές και χρήση επιθεμάτων μετά από το χειρουργείο.
- Ο ασθενής δεν εκτίθεται σε κινδύνους μολύνσεων ή άλλων επιπλοκών (διαπύηση τραύματος, αιμορραγία, κα)
- Η επέμβαση δεν απαιτεί καμία τομή, δεν αφήνει καμία ουλή και η μετεγχειρητική εικόνα της περιοχής συνοδεύεται από άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.
- Είναι τόσο ανώδυνη η θεραπεία ώστε ο ασθενής μπορεί να πάει αμέσως μετά για χορό ή για ποδόσφαιρο.