Αιμορροΐδες. Τι είναι και πως δημιουργούνται
Οι αιμορροϊδικοί ιστοί αποτελούν μέρος της φυσιολογικής ανατομίας του περιφεριακού ορθού και του πρωκτικού σωλήνα. Οι εσωτερικές αιμοροΐδες είναι “μαξιλάρια” αποτελούμενα από αγγειακό και συνδετικό ιστό που ξεκινούν πάνω από την οδοντωτή γραμμή και καλύπτονται από ορθικό και μεταβατικό βλεννογόνο. Οι εξωτερικές αιμορροϊδες είναι αγγειακά συμπλέγματα που υπόκεινται του πλούσια νευρούμενου πρωκτοδέρματος.
Τι προκαλεί τη διόγκωση των αιμορροϊδων;
Οι αιμορροΐδες λειτουργούν ως προστατευτικά μαξιλάρια που διογκώνονται με αίμα κατά την διάρκεια της αφόδευσης προστατεύοντας τον πρωκτικό σωλήνα από τον άμεσο τραυματισμό λόγω της διέλευσης των κοπράνων. Οι αιμορροϊδικοί ιστοί διογκώνονται όταν αυξάνεται η ενδοκοιλιακή πίεση. Αυτό συμβαίνει στην παχυσαρκία, την εγκυμοσύνη, κατά την άρση βάρους και την αφόδευση.
Υπάρχουν εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδες;
Ακριβώς. Οι παθήσεις των αιμορροΐδων μπορεί να αφορούν το εσωτερικό σύμπλεγμα, το εξωτερικό σύμπλεγμα, ή και τα δύο. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες γίνονται συμπτωματικές όταν το εσωτερικό σύμπλεγμα γίνεται χρόνια διογκούμενο ή ο ιστός προσπίπτει στον πρωκτικό σωλήνα λόγω της χαλάρωσης του περιβάλλοντος συνδετικού ιστού και διάτασης των φλεβών.
Οι εξωτερικές αιμορροΐδες γίνονται συμπτωματικές με την θρόμβωση, που οδηγεί σε μία οξεία έναρξη σοβαρού περιπρωκτικού άλγους. Όταν η θρόμβωση υποχωρεί, το υπερκείμενο δέρμα μπορεί να παραμείνει μεγενθυμένο, δημιουργώντας ένα δερματικό ράκος.
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες αναπτύσσονται διαφορετικά στις ηλικιωμένες γυναίκες και στους νεαρούς άντρες. Στις ηλικιωμένες γυναίκες η κύρια αιτία φαίνεται να είναι η χρόνια άσκηση πίεσης που οδηγεί σε αγγειακή διόγκωση και διαστολή οδηγώντας σε διάταση και διάσπαση του στηρικτικού συνδετικού ιστού περιβάλλει τα αγγειακά κανάλια. Η συνηθέστερη αιτία παρατεταμένης πίεσης αποτελεί η πράξη της αφόδευσης. Αντίθετα με την κοινή αντίληψη, τα κόπρανα μπορεί να είναι υγρά ή στερεά.
Ο κύριος μηχανισμός σε νεώτερους άνδρες είναι η αυξημένη πίεση ηρεμίας μέσα στον πρωκτικό σωλήνα, που οδηγεί σε ελαττωμένη φλεβική επιστροφή, φλεβική διόγκωση και διάσπαση των υποστηρικτών ιστών.
Η αιτία της εξωτερικής αιμορροϊδοπάθειας είναι άγνωστη αλλά σχετίζεται με τη διάταση όπως προκύπτει με δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
Πως αξιολογείται η βαρύτητα της νόσου;
Οι εσωτερική αιμορροϊδοπάθεια ταξινομείται όπως παρακάτω: οι πρώτου βαθμού αιμορροΐδες αιμορραγούν, οι δευτέρου βαθμού αιμορραγούν και προσπίπτουν, αλλά ανατάσσονται αυτόματα, οι τρίτου βαθμού προσπίπτουν και ανατάσσονται με το χέρι και οι τετάρτου βαθμού αιμορραγούν, στραγγαλίζονται και δεν μπορούν να αναταχθούν.
Πως καταλαβαίνουμε ότι πάσχουν οι αιμορροΐδες;
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες τυπικά προκαλούν απώλεια ζωηρού ερυθρού αίματος από το ορθό, βλεννώδη έκκριση και μια αίσθηση ορθικής πληρότητας ή δυσφορία, αλλά είναι ανώδυνες. Σπανίως οι εσωτερικές αιμορροίδες προπίπτουν μέσα στο πρωκτικό σωλήνα, όπου στραγγαλίζονται θρομβώνονται και νεκρώνονται. Σε αυτήν την περίσταση ο πόνος είναι συχνός.
Πως μπαίνει η διάγνωση της αιμορροϊδοπάθειας;
Η επισκόπηση μπορεί να αποκαλύψει ένα φυσιολογικής εμφάνισης περίνεο, οίδημα κοντά στις προσβεβλημένη αιμορροΐδα μία προπίπτουσα αιμορροϊδα ή μια οιδηματώδης γαγγραινώδης, στραγγαλισμένη αιμορροΐδα.
Το περίνεο μπορεί να είναι εμποτισμένο από την χρόνια βλεννώδη έκκριση, την επακόλουθη υγρασία και τον τοπικό ερεθισμό.
Η πρωκτοσκόπηση μπορεί να αποκαλύψει ιστό με στοιχεία χρόνιας αγγειακής διερεύνησης, ευθρυπτότητα, κινητικότητα και πλακώδη μετάπλαση. Ο οξύς ενδαγγειακός θρόμβος μπορεί να εμφανιστεί μέσα στις εξωτερικές αιμορροΐδες και σχετίζεται με οξύ περιπρωκτικό άλγος. Το άλγος συνήθως κορυφώνεται μέσα σε 48 ώρες. Μια οξέως θρομβωθείσα εξωτερική αιμορροΐδα είναι μια μωβ-μαύρη, οιδηματώδης ευαίσθητη περιεδρική μάζα που είναι αρκετά ευαίσθητη. Ο θρόμβος περιστασιακά προκαλεί ισχαιμία και νέκρωση του υπερκείμενου δέρματος οδηγώντας σε αιμορραγία.
Περιληπτικά τα συμπτώματα είναι:
- Εσωτερικές αιμορροΐδες: Ζωηρό ερυθρό αίμα περί το ορθό, βλεννώδεις εκκρίσεις και αίσθημα πληρότητα ή δυσφορία.
- Εξωτερικές αιμορροΐδες: Ξαφνικό σοβαρό περιπρωκτικό άλγος ή/και ψηλαφητή μάζα.
Πώς θεραπεύεται η αιμορροϊδοπάθεια;
Για την αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι τις οποίες και εμείς εφαρμόζουμε με επιτυχία όπως είναι η τεχνική κατά Logo, η τεχνική HAL (απολίνωση με υπερήχους), η αντιμετώπιση τους με Laser (CO2 ή diode). Οι μέθοδοι αυτές συνοδεύονται από πολύ καλά αποτελέσματα, λιγότερο πόνο και αποδεκτό κόστος.
Στο εξειδικευμένο κέντρο μας πραγματοποιούνται όλες οι κλασσικές και σύγχρονες επεμβάσεις για τις παθήσεις του πρωκτού. Η επιλογή της μεθόδου βασίζεται στα ευρήματα της εξέτασης, το πρόβλημα του ασθενούς και την επιθυμία του.
(α) Περίδεση με ελαστικούς δακτυλίους
Προσφέρουν αντιμετώπιση χωρίς επέμβαση στο ιατρείο χωρίς χειρουργική επέμβαση και με χαμηλό κόστος.
Εκείνο που πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι ασθενείς είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις και ειδικά όταν η αιμορροϊδοπάθεια είναι αρχόμενη, τότε μπορεί πολύ εύκολα να λύσουν το πρόβλημά τους με απλή περίδεση των αιμορροΐδων, με ελαστικούς δακτυλίους οι οποίοι τοποθετούνται με ειδική συσκευή με τοπική αναισθησία ή και χωρίς καθόλου αναισθησία προκειμένου για εξωτερικές αιμορροϊδες. Η τεχνική είναι εξαιρετικά απλή εύκολη ανώδυνη, γίνεται στο ιατρείο και ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του άμεσα.
Αν οι αιμορροϊδες είναι σε αρχικό στάδιο τότε η μέθοδος αυτή πρέπει να προτιμάται, διότι:
- Η περίδεση γίνεται στο ιατρείο και όχι στο χειρουργείο.
- Δεν απαιτείται ούτε καν τοπική αναισθησία.
- Δεν πονά καθόλου.
- Είναι η φτηνότερη από όλες τις μεθόδους.
- Για τις αιμορροΐδες που εφαρμόζεται έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.
- Γιατί είναι ασφαλής, δοκιμασμένη μέθοδος που την εφαρμόζουν σε μεγάλα πρωκτολογικά ιατρεία παγκοσμίως.
- Εφόσον χρειάζεται εύκολα επαναλαμβάνεται χωρίς κόπο και πρόβλημα.
(β) Διαπρωκτική Απολίνωση Αιμορροϊδικών Αγγείων (Transanal Hemorrhoidal Dearterialization) ή THD
Όταν όμως οι αιμορροΐδες είναι 2ου ή 4ου βαθμού, πιο προχωρημένες δηλαδή, δε μπορούν να αντιμετωπισθούν με συντηρητικά μέτρα παραμένουν διογκωμένες και αιμορραγούν, τότε απαιτείται χειρουργική ή ελάχιστα επεμβατική θεραπεία τους.
Μια σύγχρονη και αποτελεσματική θεραπεία είναι η Διαπρωκτική Απολίνωση Αιμορροϊδικών Αγγείωνή συντομότερα THD, η οποία βασίζεται στη χρήση υπερήχων και είναι ελάχιστα επεμβατική και τραυματική τεχνική.
Με την χρήση της τεχνολογίας υπερήχων(Doppler) μάς επιτρέπει να αναγνωρίσουμε με ακρίβεια τα αιμορροϊδικά αγγεία και να τα απολινώσουμε με απορροφήσιμα ράμματα. Η διακοπή της παθολογικής αιμάτωσης των αιμορροΐδων έχει ως αποτέλεσμα οι εσωτερικές αιμορροΐδες να συρρικνωθούν, ενώ με το ίδιο ράμμα γίνεται και αιμορροϊδοπηξία δηλαδή «lifting» των εξωτερικών αιμορροΐδων.
Η THD εφαρμόζεται από το 2006, είναι ασφαλής, ανώδυνη και απλή μέθοδος, ενώ η όλη διαδικασία συνήθως διαρκεί περίπου 30 λεπτά, ο ασθενής επιστρέφει σπίτι του την ίδια κιόλας ημέρα, και μπορεί σε 1-2 μέρες να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες.
(γ) Η τεχνικη Longo
Η τεχνική Longo, η οποία στηρίζεται στην χρήση ενός ειδικού συρραπτικού μηχανήματος με το οποίο αφαιρείται ο χαλαρός ιστός που περιβάλλει τις αιμορροϊδες και μαζί και τα αγγεία που τις τροφοδοτούν.
Η τεχνική Longo είναι η πρώτη η οποία βασίστηκε στην ανατομική αποκατάσταση του προβλήματος, ενώ έχει και ιδιαίτερη ένδειξη όταν εκτός από την αιμορροϊδοπάθεια συνυπάρχει και πρόπτωση του ορθού.
Με την τεχνική αυτή «σουρώνεται» λίγο ο βλεννογόνος του ορθού και μικρές προπτώσεις μπορεί να διορθωθούν ταυτόχρονα. Τέλος το βασικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι ο ασθενής δεν πονά.
Αντιμετώπιση αιμορροϊδων με Laser
Η εξέλιξη της τεχνολογία στον τομέα των ακτινών laser οδήγησε στην ανάπτυξη νέων ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών για τη θεραπεία των αιμορροϊδων. Η θεραπεία με laser ενδείκνυται για τη θεραπεία αιμορροΐδων 2ου και 3ου βαθμού. Η μέθοδος είναι απλή, αναίμακτη και δεν πραγματοποιείται αφαίρεση ή εκτομή ιστού αλλά μόνο καταστροφή των αγγείων με φωτοπηξία.
Μία ειδικά σχεδιασμένη ίνα εισάγεται μέσα στην πάσχουσα αιμορροϊδα και στη συνέχεια χορηγείται ενέργεια από τη συσκευή laser με αποτέλεσμα η πάσχουσα αιμορροϊδα να συρρικνωθεί και τα αγγεία να καταστραφούν φωτοδυναμικά. Για την τεχνική χρησιμοποιείται ένα πλέον εξελιγμένο τελευταίας γενιάς χειρουργικό laser 980nmή 1470nm σε συνδυασμό με τις ειδικές ίνες εκπομπής της ενέργειας, που προαναφέραμε.
Στη συνέχεια η διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρις ότου καταστραφούν όλοι οι πάσχοντες αιμορροϊδικοί όζοι. Στην περιοχή του όζου που καταστράφηκε από τη δράση του laser δημιουργείται μία ουλή, η οποία καθηλώνει το βλεννογόνο στο τοίχωμα, εμποδίζοντας από υποτροπές ή πρόπτωση.
Το τελικό αποτέλεσμα αρχίζει να φαίνεται την πρώτη κιόλας εβδομάδα, ενώ η συρρίκνωση των όζων συνεχίζεται για αρκετό καιρό.
Πλεονεκτήματα της θεραπείας με laser
- είναι αναίμακτη
- μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία
- δεν απαιτείται νοσηλεία
- παρουσιάζει ελάχιστες πιθανότητες επιπλοκών
- παρουσιάζει εξαιρετικά βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα
- μικρή πιθανότητα υποτροπής
- διαρκεί πολύ λίγο (10-15 λεπτά)
- επιτρέπει την άμεση επιστροφή του ασθενή στο σπίτι του μετά τη θεραπεία
- και την άμεση επιστροφή στις καθημερινές του δραστηριότητες
- είναι πολύ καλά ανεκτή μέθοδος.