Τι είναι τα θηλώματα;
Τα θηλώματα αποτελούν καλοήθεις βλάβεις του δέρματος. Συνήθως είναι μικρά και στρογγυλά αλλά μπορεί να αποκτήσουν μεγαλύτερο μέγεθος και να έχουν μίσχο από όπου κρέμονται. Συχνά έχουν το χρώμα του δέρματος και οι ασθενείς τις περιγράφουν σαν κρεατοελιές, αν και μπορεί να είναι ροδόχρωα, καφετιά ή ακόμη και σκουρόχρωμα και μπορεί να μοιάζουν με μικρές ελίτσες. Τα θηλώματα εμφανίζονται σε όλους τους ανθρώπους και δε φαίνεται να υπάρχει υπεροχή όσον αφορά το φύλο και την ηλικία. Πρακτικά μπορεί να εμφανιστούν στον καθένα, αν και θεωρείται ότι υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που μπορεί να ευνοούν την εμφάνισή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τους σημαντικότερους.
(α) Σωματικό βάρος. Θεωρητικά το αυξημένο, υπερβολικό σωματικό βάρος αποτελεί έμμεσο προδιαθεσικό παράγοντα. Τα παχύσαρκα άτομα ιδρώνουν περισσότερο, έχουν πολλές περισσότερες πτυχές με αποτέλεσμα να ευνοείται η ανάπτυξη των θηλωμάτων.
(β) Εγκυμοσύνη. Κατά τη διάρκεια της κύησης τα θηλώματα μπορεί να εμφανιστούν συχνότερα ή να πολλαπλασιαστούν ευκολότερα. Δεν έχει κατανοηθεί πλήρως η αιτία αυτού του φαινομένου, και πιθανολογείται ότι μπορεί να ευθύνονται τόσο ορμονικοί παράγοντες όσο και η αύξηση του σωματικού βάρους που συχνά παρατηρείται.
(γ) Σακχαρώδης διαβήτης. Εχει παρατηρηθεί ότι τα θηλώματα εμφανίζονται πολύ συχνά σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Ακόμη και κάποιες άλλες παθήσεις όπως είναι ο υποθυρεοειδισμός, το σύνδρομο πολυστικών ωοθηκών και άλλες μπορεί να σχετίζονται με αυξημένη εμφάνιση θηλωμάτων. Οι παράγοντες που ευθύνονται για αυτό δεν έχουν κατανοηθεί πλήρως και βρίσκονται στο στάδιο της διερεύνησης.
(δ) Κληρονομικότητα. Εχει φανεί ότι υπάρχει μια κάποια κληρονομική προδιάθεση στην εμφάνιση των θηλωμάτων μεταξύ των ατόμων της ίδιας οικογένειας, αν και δεν έχουν καθοριστεί οι παράγοντες που μπορεί να ευθύνονται για αυτό το φαινόμενο. Ετσι αυτή η παρατήρηση παραμένει ακόμα ασαφής.
Οι βλάβες αυτές είναι ιογενείς και οφείλονται σε κάποια στελέχη του ιού HPV, του ιού δηλαδή ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία των μυρμηγκιών και των κονδυλωμάτων. Θηλώματα προκαλούνται από τα στελέχη 6 και 11 του HPV, τα οποία είναι χαμηλού κινδύνου και δε σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κάποιας μορφής καρκίνου.Ο ιός μεταδίδεται με την επαφή παρά το γεγονός ότι είναι λιγότερο μεταδοτικά σε σχέση με τα κονδυλώματα. Ενώ λοιπόν δεν μεταδίδονται εύκολα από ασθενή σε ασθενή, ωστόσο εξαπλώνονται εύκολα στο ίδιο άτομο.
Τα θηλώματα δεν παρουσιάζουν κάποια ιδιαίτερα συμπτώματα, και συνήθως γίνονται αντιληπτά σα μικρές ελίτσες στο δέρμα. Στη συνέχεια μεγαλώνουν και τότε μπορεί να προκαλούν ενοχλήσεις από ρούχα και κοσμήματα, τα οποία τα τραυματίζουν και μπορεί να αιμορραγίσουν ή να προκαλέσουν δυσφορία. Τα θηλώματα αναπτύσσονται σε περιοχές με ζέστη και υγρασία, δηλαδή σε πτυχές ή σε κλειστές περιοχές του σώματος. Συνήθως ο ιός ενοφθαλμίζεται σε κάποιο σημείο που υπάρχει μικροτραυματισμός και διαταραχή της ακεραιότητας του δέρματος. Στο ίδιο άτομο εύκολα μεταδίδονται από σημείο σε σημείο, είτε με τραυματισμούς, είτε με το ξύρισμα, είτε με γρατσουνιές είτε ακόμη και την τριβή που προκαλούν πετσέτες και κοσμήματα (κολιέ και καδένες). Ετσι συχνά βλέπουμε άτομα με πολλά θηλώματα σε διάφορες περιοχές. Οι συνηθέστερες θέσεις ανάπτυξής τους είναι ο τράχηλος (λαιμός), το πρόσωπο και κυρίως τα βλέφαρα, οι μασχάλες, ο θώρακας, το στήθος και οι βουβωνικές περιοχές. Συνήθως ξεκινούν από μία περιοχή και εξαπλώνονται εφόσον ο ασθενής τα παραμελεί και δε φροντίσει για την κατάλληλη θεραπεία. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν ασχολούνται ιδιαίτερα και δεν τα αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα κυρίως λόγω της έλλειψης έντονων και σοβαρών συμπτωμάτων. Ετσι οι βλάβες επεκτείνονται, μπορεί να καταλάβουν ολόκληρες περιοχές και στη συνέχεια να δώσουν κάποια συμπτώματα όπως προαναφέρθηκε, μικροαιμορραγίες, αίσθημα καψίματος ή τραβήγματος, πόνο ή δυσφορία. Ιδιαίτερα όταν ο ασθενής τα τραυματίσει μπορεί να φλεγμάνουν και να χρειαστεί τοπική ή συστηματική φαρμακευτική αγωγή. Τότε είναι που ο ασθενής ανησυχεί και καταφεύγει στον ειδικό. Σε παραμελημένες περιπτώσεις μπορεί να μεγαλώσουν εξαιρετικά και να σχηματίσουν τους ακροχόρδωνες ή την τέρμινθο.
Εκείνο που είναι σημαντικό και πρέπει να αναφέρουμε στο σημείο αυτό είναι ότι δεν έχει συσχετιστεί η ανάπτυξη των θηλωμάτων με την εμφάνιση κανενός καρκίνου και υπάρχουν ελάχιστες μόνο αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία ανεύρεσης κάποιων δερματικών καρκίνων σε περιοχές θηλώματων. Οπως και να έχει όμως το θέμα είναι ότι πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την πλήρη και ουσιαστική θεραπεία τους.
Η διάγνωση των θηλωμάτων γίνεται με την κλινική εξέταση και σε σπάνιες μόνο περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί η λήψη βιοψίας και η ιστολογική εξέταση της βλάβης. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οι βλάβες είναι απόλυτα καλοήθεις και μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί όπως προαναφέρθηκε δυσπλασία, οπότε και στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει ο κίνδυνος εξαλλαγής.
Για όλους αυτούς τους λόγους απαιτείται θεραπεία των θηλωμάτων. Μέχρι τότε όμως ο ασθενής πρέπει να ακολουθεί κάποια προληπτικά μέτρα για να μειωθεί ο κίνδυνος επέκτασης των βλαβών. Οι συνηθέστερες συστάσεις των ειδικών περιλαμβάνων την αποφυγή του ξυρίσματος ή ξυσίματος της περιοχής των θηλωμάτων, την αποφυγή κοσμημάτων που μπορούν να προκαλέσουν τραυματισμό και διασπορά των βλαβών, την αποφυγή έντονου τριψίματος με πετσέτες, την καταπολέμηση του ιδρώτα, τα συχνά ντούς και τη μείωση του σωματικού βάρους ώστε να μειωθούν οι πτυχώσεις του σώματος και η εφίδρωση.
Οσον αφορά τώρα τη θεραπεία, αυτή έχει μία κοινή παραδοχή, είτε γίνεται για αισθητικούς, είτε για ιατρικούς λόγους. Αυτή είναι η, σε ένα εφόσον είναι δυνατό χρόνο, αφαίρεση ή καταστροφή όλων των βλαβών, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος υποτροπής ή εμφάνισης νέων.
Αφαιρεση των θηλωμάτων
Οι κυριότερες μέθοδοι αφαίρεσης των θηλωμάτων είναι η χειρουργική εκτομή, η αφαίρεση με ηλεκτροδιαθερμία, ο καυτηριασμός με διαθερμία πλάσματος, η αφαίρεση με ραδιοσυχνότητα, η αφαίρεση με laser CO 2 και η κρυοθεραπεία.
Χειρουργική αφαίρεση. Ενδείκνυται σε μεγάλες βλάβες ή τέρμινθο. Γίνεται συνήθως με επιφανειακή εκτομή χωρίς ράμματα, είναι ασφαλής γρήγορη και δεν καταλείπει ουλές.
Αφαίρεση με laser CO2. Είναι από τις πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες. Προσφέρει άμεσα πλήρη ίαση χωρίς να δημιουργεί σημάδια και ουλές, ενώ ο ασθεής επιστρέφει άμεσα στις δραστηριότητές του.
Αφαίρεση με ηλεκτροδιαθερμία. Με την τεχνική αυτή καταστρέφονται ή αφαιρούνται οι βλάβες με τη χρήση μίας διαθερμίας ή με τη χρήση μίας νεότερης διαθερμίας πλάσματος. Η μέθοδος έχει εξαιρετικά αποτελέσματα αλλά είναι σχετικά πιο επώδυνη από τις προηγούμενες και απαιτείται η διενέργεια τοπικής αναισθησίας, ενώ μπορεί να το έγκαυμα που προκαλείται να κάνει αρκετές ημέρες να επουλωθεί, και να υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ουλή.
Αφαίρεση θηλωμάτων με κρυοθεραπεία. Στην τεχνική αυτή χρησιμοποιείται υγρό άζωτο, είτε με απευθείας ψεκασμό, είτε με τη χρήση ειδικού στυλεού. Το θήλωμα ψύχεται συρρικνώνεται και αποπίπτει. Είναι ασφαλής μέθοδος αλλά μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί περισσότες από μία φορές, ενώ μπορεί να προκληθεί έγκαυμα στις παρακείμενες περιοχές και πολύ σπανιότερα ουλή.
Αφαίρεση με ραδιοσυχνότητα. Νεότερη τεχνική, κατά την οποία με ειδική συσκευή παραγωγής ραδιοσυχνότητων και με ειδικό άκρο σαν βελόνα αποκόπτονται τα θηλώματα, χωρίς να χρειαστεί αναισθησία με εξαιρετικά αποτελέσματα. Η μέθοδος είναι ανώδυνη, με εξαιρετικά αποτελέσματα και ασφαλής, ενώ δεν υπάρχει ο κίνδυνος μετεγχειρητικών ουλών και βλαβών.
Στο παρακάτω βίντεο φαίνεται αφαίρεση θηλωμάτων με RF